System moralny Islamu
- opracowanie: Światowe Zgromadzenie Młodzieży Muzułmańskiej, Ar - Rijad 1987
- źródło: Life After Death
"Islam ustanowił dla ludzkości kilka podstawowych praw uniwersalnych, które muszą być bezwzględnie szanowane i respektowane. Dla zagwarantowania tych praw Islam rozwinął nie tylko legislacyjny system zabezpieczający, lecz również spójny system moralny. W ten sposób wszystko, co prowadzi do szczęścia jednostki i społeczeństwa jest moralnie dobre, zaś co jest dla nich szkodliwe - pozostaje złe również z moralnego punktu widzenia. Islam przywiązuje tak wielką wagę do miłości Boga i do miłości człowieka, że należy strzec się tu nadmiernego formalizmu. W Koranie czytamy:
"Prawdziwa pobożność nie polega na tym, że zwracacie swe twarze (w modlitwie) na Wschód lub Zachód, lecz pobożny jest ten, kto wierzy w Boga i w Dzień Sądu Ostatecznego, W Aniołów, Objawienie i Proroków, i rozdaje majątek - mimo, iż go sobie ceni swym krewnym, sierotom i ubogim, podróżnemu i żebrakom, oraz na wykupienie niewolnych; pobożny jest, kto odprawia modlitwy i rozdaje jałmużnę; a także ci, którzy dotrzymują umów, jeśli się umówili, i są cierpliwi w nieszczęściu, w ciężkiej próbie życiu i w niebezpieczeństwie: oto oni, którzy okazali się szczerzy, to oni są bogobojni". [Koran, S.2:177].
W tych słowach zawiera się piękny opis człowieka cnotliwego i bogobojnego, człowieka podporządkowanego zbawiennym nakazom i zarazem bez reszty oddanego miłości Boga i miłości bliźniego.
Dane są nam cztery zasady:
a) nasza wiara powinna być prawdziwa i szczera:
b) musimy być zawsze gotowi, aby miłosiernymi czynami dowieść miłości bliźniego;
c) musimy być dobrymi obywatelami wspierającymi porządek społeczny i umacniającymi więzi międzyludzkie;
d) nasza dusza musi być silna i niewzruszalna we wszelkich okolicznościach.
Te cztery reguły stanowią jądro systemu moralnego człowieka.
Wedle tego kanonu nasze postępowanie osądzane jest i kwalifikowane jako moralnie dobre lub złe.
Przed sformułowaniem wszelkich nakazów moralnych Islam stara się posiać w sercu ludzkim przekonanie, że Bóg jest wszechobecny. Człowiek może ukryć się przed całym światem, ale nie przed Nim. Może oszukać kogokolwiek, ale nic może oszukać Boga. Może wymknąć się z wszelkich rąk, ale nie z rąk Boga.
W ten sposób, czyniąc zaspokojenie Bożego życzenia celem ludzkiego życia. Islam stworzył najwyższą możliwą normę moralną. Stąd muszą wynikać nieograniczone drogi moralnej ewolucji ludzkości. Przyjęcie Boskich objawień za podstawowe źródło wiedzy daje stałość i stabilność normom moralnym, które formują rozumowy zakres dla autentycznych rozstrzygnięć, przystosowań i innowacji, choć nie dla wypaczeń, ekstrawaganckich odchyleń, rozdrabniającego relatywizmu albo moralnej płynności. Sprawia to, że sankcją moralną staje się miłość do Boga i strach przed Nim; Bóg skłania człowieka do posłuszeństwa prawu moralnemu, nawet bez zewnętrznej presji. Wiara w Boga i Dzień Sądu tworzy siłę, która umożliwia jednostce akceptację moralnego postępowania szczerze i żarliwie, z całego serca i duszy.
Nie występują tu fałszywe pojęcia oryginalności i innowacji, nie ma też więc osobliwych, nowinkarskich cnót, które mogłyby pomniejszyć znaczenie uniwersalnych norm moralnych preferując jedne na niekorzyść innych. Przyjmuje się powszechnie znane cnoty moralne, a przy zachowaniu równowagi i proporcji, każda z nich ma wyznaczone odpowiednie miejsce i funkcję w całościowym schemacie życia. Rozszerza to zakres indywidualnego i zbiorowego życia człowieka, jego rodzinnych związków, obywatelskiego postępowania, działań ekonomicznych, prawnych, oświatowych i społecznych, ludzkie życie zostaje wypełnione: od domu - po społeczeństwo, od jadalni - po pole bitwy i konferencję pokojowa, dosłownie - od kołyski do grobu. Krótko mówiąc, żadna sfera życia nie jest wolna od powszechnego i wszechstronnego stosowania moralnych zasad Islamu.
Prowadzi to do bezwzględnego panowania moralności i gwarantuje, że sprawy życiowe nie są zdominowane przez egoistyczne pragnienia i małostkowe interesy, lecz regulowane przez normy moralne. Wymaga to od człowieka takiego sposobu życia, który ufundowany jest jedynie na tym, co dobre i wolne od zła. Ludzie są w ten sposób pobudzani nie tylko do praktycznego życia w cnocie, ale również do utrwalania cnoty i tępienia występku, rozwijania dobra i usuwania zła. W tym celu werdykt sumienia powinien mieć dla człowieka główne znaczenie, cnota nie może zostać ujarzmiona i odgrywać drugorzędnej roli wobec zła. Ci, którzy odpowiadają na to wezwanie wspólnotę i noszą nazwę muzułmanów. I tym szczególnym celem tworzącym podstawę formowania wspólnoty (umma) jest podjęcie zorganizowanego wysiłku dla utrwalenia i umocnienia dobra oraz stłumienia i wykorzenienia zła.
Omówimy tu kilka podstawowych nauk moralnych Islamu, które wyznaczają zakres muzułmańskiego życia i szczegółowo regulują zarówno indywidualne postępowanie muzułmanina, jak i dziedzinę jego społecznych obowiązków.
Świadomość Boga
Koran wymienia ją jako najwartościowszą cechę muzułmanina:
Zaprawdę, najszlachetniejszy spośród was, w obliczu Boga, to najbardziej bogobojny spośród was! [S.49:13].
Pokora, skromność, panowanie nad namiętnościami i pragnieniami, prawdomówność, uczciwość, cierpliwość, solidność, dotrzymywanie obietnic - są to wartości moralne często podkreślane w Koranie:
A Bóg kocha ludzi wytrwałych [S.3:146];
I na wyścigi spieszcie ku przebaczeniu od waszego Pana i ku Ogrodowi Rajskiemu - który jest rozległy jak niebiosa i ziemia - przygotowanemu dla ludzi bogobojnych; dla tych, którzy rozdają i w radości, i w utrapieniu; dla tych, którzy powstrzymują gniew i przebaczają ludziom; - a Bóg kocha ludzi czyniących dobro [S.3:133-134].
Odprawiaj modlitwę, nakazuj to, co jest odpowiednie, i zakazuj tego, co jest godne nagany! Znoś cierpliwie, co cię dosięgnie to należy do dobrych postanowień. Nie odwracaj z pogardą twarzy od ludzi! Nie chodź po ziemi zadufany w sobie! Zaprawdę, Bóg nie miłuje tłumnych pyszałków! Niech kroki twoje będą skromne! Zniżaj swój glos! Zaprawdę, najprzykrzejszy głos to glos osłów [S. 31:17-19].
Latasz samolotami? Chcesz dowiedzieć się ile godzin spędziłeś łącznie w powietrzu? Jaki pokonałeś dystans i ile razy okrążyłeś równik? Do jakich krajów latałeś i jakimi samolotami...? Zobacz nową funkcjonalność transAzja.pl: Mapa Podróży
Narzędzie pozwala na zapisanie w jednym miejscu zrealizowanych podróży lotniczych, naniesienie ich tras na mapie oraz budowanie statystyk. Wypróbuj już teraz!