Święta

Surcharbaan (tzn. strzelanie do skórzanej tarczy) to buriackie święto narodowe, ustanowione po rewolucji październikowej jako przeciwwaga urządzanych w tym czasie lamajskich i szamańskich obrzędów. Odbywa się w pierwszą niedzielę czerwca. W ramach obchodów, oprócz łucznictwa - ulubionej dyscypliny sportowej Buriatów - oglądać można także wyścigi konne i zapasy. Towarzyszą im występy zespołów folklorystycznych, które obowiązkowo prezentują narodowy taniec buriacki - jochor.

Sagaalgan - Nowy Rok - to dla Buriatów najważniejsze lamajskie święto. Zgodnie z kalendarzem lunarnym przypada ono zwykle w lutym, kiedy księżyc jest w nowiu (05.02.2000). W dacanach przygotowania do tego święta trwają długo i rozpoczynają się 15. dnia ostatniego miesiąca zimowego. Wtedy to mnisi robią tzw. baliny - wielopoziomowe kolorowe torty z masła, mąki i cukru, przyozdobione figurkami z koziego tłuszczu. Te prawdziwe dzieła sztuki ofiarowuje się bogom i pomniejszym opiekunom religii. Torty stawia się w ołtarzowej części dacanu. 27. dnia ostatniego zimowego miesiąca odbywa się ceremonia uświęcenia balinów. Jest to początek noworocznych uroczystości. Dnia 29. ma miejsce najciekawsza ceremonia przyciągająca do dacanu największą liczbę wiernych. Sporządza się przedmiot w kształcie piramidy zwany soor i przyozdabia go językami płomieni.

Kulminacyjnym momentem ceremonii jest wrzucenie soor do ognia, co symbolizuje zniszczenie tego wszystkiego, co jest przeszkodą dla wiary. Przygotowania do Nowego Roku kończą się, zarówno w dacanach, jak i w domach, dniem poświęconym bogini Lhamo. Rodziny zasiadają przy suto zastawionych stołach, na których zawsze pojawiają się produkty mleczne, bowiem ich biały kolor symbolizuje dobrobyt. Wszyscy starają się spędzić wieczór jak najlepiej, wierząc, że cały rok będzie taki, jaki był wieczór wigilii Nowego Roku. Wielu nie śpi, czekając na przyjście bogini Lhamo, która odwiedza domy, ciekawa, czym zajmują się ich mieszkańcy.

Nowy Rok przychodzi o świcie. Słychać wtedy głos instrumentu haranga przyzywający wiernych na modlitwę. Ceremonię w Iwołgińskim Dacanie prowadzi zwierzchnik lamaistów w Buriacji w asyście najważniejszych lamów. Oni to błogosławią zgromadzonych i przyjmują od nich hadak - długi pas jedwabiu, na znak szacunku, przyjaznego nastawienia i wszelkich darów. Od dnia następnego przez 17 kolejnych dni odczytywane są fragmenty ze świętych ksiąg. Cykl noworocznych obchodów kończy się obrzędem ku czci obrońców wiary Maakakale, Lhamo i Hamsorann.

Na letnie święto ku czci bothisattwy (oświeconego) Maitrei przybywają do dacanów liczne rzesze wiernych. Ceremonie trwają trzy dni. Kulminację stanowi procesja, której towarzyszy dźwięk dzwonów, talerzy i długich trąb. Na czele procesji kroczą lamowie, niosąc figurę i rydwan bothisattwy. Maitreia symbolizuje miłość, współczucie i nadzieję na przyszłość. Buriaci wierzą, że wybrany na następcę przez samego Buddę Maitrea, zstąpi w przyszłości na ziemię jako Bóg.

Podczas ważnego buriackiego obrzędu Hiimorin Hindhehe wiesza się na wietrze rytualną chorągiewkę hiimorin. Na niej umieszczony jest rysunek konia, mandali, bóstw lamajskich i fragmenty ze świętych ksiąg, a na doszytych z boku językach zapisane są mantry trzech bóstw lamajskich: Arjabały, Mandżuszry i Oszorbaany. Powiewający na wietrze hiimorin jest niesiony przez symbolicznego konia, tak jak mantry trzech bóstw niosą istotę nauki Buddy.

W języku Mongołów i Buriatów hii oznacza wiatr, tchnienie, emocje, a morin to koń a zarazem wewnętrzna siła człowieka. Tą samą nazwą – hiimorin – określa się bioenergię człowieka i wszystkich istot żywych oraz wpływ na nie rytmów przyrody. Chorągiewka ta jest więc symbolem indywidualnej siły życiowej, a rytuał Hiimorin Hindhehe jest odprawiany w celu wzmocnienia tej siły i zsynchronizowania jej z cyklicznymi zmianami w przyrodzie. Jest ona odpowiednio dobierana dla każdego człowieka zgodnie z rokiem urodzenia.

Kiedyś w każdym dacanie pod koniec ostatniego miesiąca zimowego wykonywany był taniec Cam. Dzisiaj ten rytualny taniec w strojach i maskach strasznych duchów, symbolizujący wygnanie demonów, można zobaczyć już tylko w Gusinoozierskim Dacanie.

Od początku lat 90. XX w. rokrocznie odbywa się festiwal Geseriada. Z początku miał on upamiętniać tysiąclecie powstania eposu Geser, z czasem stał się szeroko pojmowanym festiwalem kultury buriackiej. Centralnym wydarzeniem festiwa lu jest uroczyste przekazanie sztandaru z staromongolskim napisem "Geser" z rejonu do rejonu. Całość uświetniają liczne imprezy towarzyszące, występy folklorystyczne, konkursy recytatorskie, wybory miss czy wreszcie konferencje i dyskusje naukowe. Festiwal Geseriada stał się bodźcem do prób odtworzenia zapomnianych elementów kultury i jest swoistą manifestacją ogólnoburiackiego odrodzenia. Odbywa się latem w coraz to innym miejscu.

Latasz samolotami? Chcesz dowiedzieć się ile godzin spędziłeś łącznie w powietrzu? Jaki pokonałeś dystans i ile razy okrążyłeś równik? Do jakich krajów latałeś i jakimi samolotami...? Zobacz nową funkcjonalność transAzja.pl: Mapa Podróży
Narzędzie pozwala na zapisanie w jednym miejscu zrealizowanych podróży lotniczych, naniesienie ich tras na mapie oraz budowanie statystyk. Wypróbuj już teraz!