Czyngis-chan
- źródło: Przewodnik turystyczny "Szlak Transsyberyjski", Wydanie I, Kraków 2002
- copyright: © Wydawnictwo Bezdroża
Na rodzinnych koczowiskach
Przyszły władca azjatyckiego imperium przychodzi na świat w miejscowości Deluin Bołdak nad Ononem w roku 1162, zgodnie z tym co podają kroniki chińskie (inne źródła bowiem podają daty od roku 1155 do 1167). Po śmierci ojca rodzina Temudżyna (matka, bracia i siostra) traci dotychczasową pozycję w plemieniu i popada w skrajną nędzę. Dzięki pomocy Torguła, wodza Kereitów, i wodza plemienia Dżadżiratów, Dżamuki, Temudżyn odzyskuje pozycję, jaką miał ongiś jego ojciec.
Błyskawiczna kariera wojskowa
Po napadzie Merkitów na obóz Temudżyna i uprowadzeniu jego żony Börte, przychodzi kolej na pierwszą bitwę (1180 r). Zwycięstwo nad Merkitami rozpoczyna wojenną historię Temudżyna. Wkrótce rozbudowuje on armię i otrzymuje tytuł chana. Jego armia wspomaga wyprawę przeciw Tatarom podjętą w 1200 r. z inicjatywy Dżurdżenów i Kereitów, która kończy się sukcesem. Następnie nadchodzą nowe zwycięstwa: Temudżyn wraz z Wang-chanem rozprawiają się z wojskami Dżamuki, potem z Tatarami, Merkitami i Najmanami. Następnie pokonuje wojska swego niedawnego sojusznika Wang-chana. Chanat kereicki przestaje istnieć. Kolejne uderzenia wymierzone są znów przeciw Najmanom i Merkitom. To początek wielkiej epopei. Temudżyn obejmuje władzę nad wszystkimi większymi plemionami mongolskimi z terenów Mongolii i zostaje obwołany kaganem, Wielkim Chanem, tzn. Czingis-chanem (1206 r.). Tytuł ten zostaje uznany przez arystokrację plemion mongolskich. Odtąd jest on niekwestionowanym władcą zjednoczonego państwa mongolskiego.
Jako władca - imperator
Czyngis-chan jest stworzonym dowódcą. Ma świetne zdolności organizacyjne, czego dowodem jest choćby jego dobrze wyszkolona zdyscyplinowana armia. Jest też przemyślnym politykiem - potrafi zjednywać sobie przychylność wielkich władców, którą to zdolność wykorzystuje, szukając sprzymierzeńców w wojnie. Potrafi dobrze ocenić sytuację na polu bitwy i szybko podjąć trafną decyzję. Otacza się ludźmi zaufanymi i często wysokie stanowiska powierza rodzinie. Równocześnie zdrajcy nie mogą liczyć na jego łaskę: wyrok jest jeden - kara śmierci. Podobna jest kara za brak subordynacji. Sam chan jest człowiekiem bardzo zdyscyplinowanym, stroniącym od alkoholu i innych używek (czego nie można powiedzieć o jego następcach). Jego bezwzględność uwidacznia się w sposobie traktowania podbitych miast i krajów, zwykle doszczętnie niszczonych, pokonanych zaś bez skrupułów każe mordować. Równocześnie jednak polityka mongolska na terenie imperium cechuje się dużą tolerancją religijną. Przedstawiciele różnych religii i członkowie wszystkich podbitych grup narodowych. Podobną politykę prowadzić będą następcy Czyngisa (przykładem Ugedej i jego nadworny "finansista" Jelu Czu-caj z plemienia Kereitów lub perski uczony Raszyd ad-Din piastujący stanowisko pierwszego ministra "wezyra" w państwie ilchanów). Przed swą śmiercią Czyngis-chan planuje dokładnie dalszy rozwój militarny państwa, podział administracyjny na cztery dzielnice, a także to, kto obejmie nad nimi dowództwo i kto zostanie chanem. Jego następcy nie mają więc takich problemów, jakie miały czekać kandydatów na chanów po śmierci Dżagataja czy Munkego.
Po śmierci przetrwała legenda
"W roku świni Czyngis-chan wstąpił do nieba" - można przeczytać w Tajnej historii Mongołów o śmierci wielkiego chana, która następuje podczas oblężenia jednego z miast tunguckich (1227 r.). Zarówno wspomniana kronika, jak i spisana przez Raszyd ad-Dina Złota Księga mają na celu podtrzymanie kultu twórcy imperium. Mit niezwyciężonego wodza trwa przez całe wieki. Kult przybiera różne formy - w klasztorze Erdeni Dzu jako największą relikwię przechowuje się biały sztandar, w który, jak wierzono, wcieliła się dusza wodza. Krążą niezliczone podania dotyczące jego pogrzebu i miejsca pochówku, które do dziś nie jest znane. Podejmuje się nawet badania naukowe w celu jego odnalezienia - przez ostatnie kilka lat prof. Badamdasz wraz z innymi naukowcami przemierza tereny nad Ononem, poszukując miejsca, które pasowałoby do opisu miejsca pochówku Czyngis-chana. Dziś, po okresie komunizmu (w którym jeśli w ogóle pisano o Czyngis-chanie to wyłącznie pejoratywnie), znów stawia się go na piedestale. Buduje się mu pomniki, portret chana spogląda z banknotów mongolskich, nazywa się jego imieniem nowo powstałe w stolicy hotele i restauracje. Mit przybiera więc dziś nowe formy, wciąż jednak trwa.
Latasz samolotami? Chcesz dowiedzieć się ile godzin spędziłeś łącznie w powietrzu? Jaki pokonałeś dystans i ile razy okrążyłeś równik? Do jakich krajów latałeś i jakimi samolotami...? Zobacz nową funkcjonalność transAzja.pl: Mapa Podróży
Narzędzie pozwala na zapisanie w jednym miejscu zrealizowanych podróży lotniczych, naniesienie ich tras na mapie oraz budowanie statystyk. Wypróbuj już teraz!
Komentarze

how long has hydroxychloroquine been around doctors for hydroxychloroquine malaria drug hydroxychloroquine

can i leagally buy prednisone online

cialis alternative can i take cialis with daxpoteine

Alternativa A Propecia Originale

cialis alternative https://cialiswithdapoxetine.com/

Cephalexin Dog Reaction

achat 20mg levitra en france varfriferivy

Original Priligy Kaufen Yzqppn Prednisone

generic cialis 40 mg Yrjxko Plaquenil Sometimes used initially but is less reliable than endoscopy b. Neawia

where to get accutane cheap order accutane can you buy accutane online

were to buy accutane accutane 5 mg 10mg

accutane cost online accutane 30 mg accutane price in canada